Bạn có thể chưa biết một bí mật thú vị này: bạn không cần phải có kỹ năng lập trình nâng cao để viết những đoạn mã (script) cơ bản, và việc học cách làm điều đó có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong cách bạn sử dụng máy tính của mình. Bất kỳ ai cũng có thể học, ngay cả khi bạn chưa từng có kinh nghiệm code trước đây. Học cách viết các script cơ bản bằng một ngôn ngữ như Python hoặc Bash có thể giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian cho mọi thứ, từ việc tổ chức file, chỉnh sửa tài liệu văn bản, cho đến vô vàn công việc khác. Dưới đây là những lợi ích rõ ràng mà bạn sẽ nhận được.
Script cơ bản giúp tự động hóa công việc lặp lại
Nói lời tạm biệt với những tác vụ nhàm chán
Có những công việc mà một số người dùng phải lặp đi lặp lại gần như hàng ngày, chúng cần thiết nhưng lại tốn rất nhiều thời gian. Sao lưu dữ liệu là một ví dụ điển hình. Bạn hoàn toàn có thể viết một script cơ bản để thực hiện việc sao lưu này một cách tự động. Hay một ví dụ khác, giả sử bạn đang theo dõi tình trạng còn hàng của một sản phẩm (chẳng hạn như Nintendo Switch 2 sắp ra mắt). Bạn có thể viết một script sẽ tự động kiểm tra trang web và cảnh báo cho bạn nếu có bất kỳ thay đổi nào. Thật tiện lợi phải không?
Mã Python sắp xếp các tệp theo ngày tháng
Hãy đi xa hơn một chút. Nếu bạn là một nhiếp ảnh gia thường xuyên tải lên số lượng lớn ảnh mỗi ngày, bạn có thể viết một script tự động đổi tên các file dựa trên ngày chúng được tải lên, thậm chí có thể gắn thẻ (tag) cho ảnh để bạn dễ dàng tìm kiếm sau này. Việc này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn giúp quản lý kho dữ liệu khổng lồ một cách khoa học và hiệu quả hơn.
Bạn sẽ hiểu rõ hơn về máy tính của mình
Khắc phục sự cố trở nên dễ dàng hơn
Bạn có thể không cần kỹ năng lập trình nâng cao để viết script, nhưng khi bạn học cách sử dụng các ngôn ngữ lập trình hiệu quả hơn, bạn sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về những gì đang diễn ra bên trong máy tính. Bạn sẽ cần cấp quyền thích hợp để script hoạt động nếu muốn nó tổ chức dữ liệu cho mình, và khi làm như vậy, bạn cũng sẽ tìm hiểu về cấu trúc file và các lớp khác nhau trong ổ đĩa máy tính. Các tác vụ khác có thể yêu cầu bạn theo dõi việc sử dụng tài nguyên hệ thống, chẳng hạn như mức độ yêu cầu CPU của một ứng dụng cụ thể.
Mã lỗi về chia sẻ trong Parallels Desktop trên ChromeOS
Khi bạn tìm hiểu tất cả các yếu tố khác nhau tạo nên hệ điều hành của mình, bạn sẽ tự nhiên có được sự hiểu biết tốt hơn về hoạt động của nó. Khi các vấn đề phát sinh, thông báo lỗi sẽ trở nên dễ hiểu hơn rất nhiều. Bạn sẽ nhận ra các nhật ký (logs) và có thể xác định khi nào và ở đâu có điều gì đó không ổn. Bạn cũng sẽ có khả năng nhận ra nếu một chương trình đang hoạt động thất thường và sử dụng tài nguyên vượt quá mức cần thiết.
Nâng cao bảo mật cho hệ thống
Nhiều lỗ hổng dựa vào lỗi của con người
Nếu bạn xem nhiều phim ảnh, bạn có thể nghĩ rằng tin tặc dựa vào vô số kiến thức mã hóa và kỹ năng kỹ thuật để đột nhập vào máy tính của bạn. Hầu hết thời gian, sự thật nhàm chán hơn nhiều: họ chỉ khai thác các điểm yếu trong hệ thống của bạn, như các lỗ hổng bảo mật chưa được vá. Bạn có thể cải thiện bảo mật máy tính của mình bằng cách viết một script tự động kiểm tra và tải xuống các bản cập nhật khi chúng có sẵn. Bằng cách loại bỏ yếu tố con người – trí nhớ của chính bạn – khỏi phương trình, bạn khiến mạng gia đình của mình khó bị đột nhập hơn rất nhiều.
Cửa sổ Windows Update trong cài đặt Windows 11
Và cũng theo cách đó, bạn có thể viết script để xử lý các tác vụ bảo trì hệ thống. Việc dọn dẹp ổ đĩa không còn là mối lo lớn trong thời đại ổ cứng thể rắn (SSD) hiện nay, nhưng nếu bạn có một NAS (thiết bị lưu trữ gắn mạng) hoặc cách lưu trữ file tương tự, bạn có thể viết script để theo dõi lỗi đọc/ghi và thông báo cho bạn nếu bất kỳ ổ đĩa nào bắt đầu có dấu hiệu hư hỏng.
Bạn có thể tự viết các phím tắt riêng
Tối ưu quy trình làm việc chỉ với một cú nhấp
Mỗi ngày, chúng ta thực hiện rất nhiều tác vụ thường xuyên nhưng lại tốn nhiều thời gian hơn bạn nghĩ. Chắc chắn, có thể chỉ mất vài giây để mở trình duyệt, nền tảng email của bạn, v.v., nhưng tất cả thời gian đó cộng lại sẽ rất đáng kể. Bạn có thể viết một script Python cho phép bạn mở tất cả các ứng dụng cần thiết chỉ với một cú nhấp chuột; ví dụ, nó có thể mở Thunderbird, trình duyệt của bạn (và các tab cụ thể), thậm chí chia màn hình desktop của bạn thành nhiều cửa sổ. Những phím tắt như thế này có thể giúp bạn tiết kiệm một lượng thời gian khổng lồ và về cơ bản là phiên bản script của việc “búng tay” của Tony Stark.
Script mở rộng văn bản khi nhập một cụm từ đơn giản
Bạn cũng có thể viết các phím tắt để điền văn bản. Nếu bạn phải viết các email có định dạng gần như giống nhau nhiều lần trong ngày, các phím tắt mở rộng văn bản có thể giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian (và có thể cả hội chứng ống cổ tay). Các ứng dụng tiềm năng khác bao gồm tự động điền các biểu mẫu đầu vào trên trang web và nhiều hơn thế nữa.
Không có kiến thức nào là lãng phí
Việc học các kỹ năng code cơ bản rất đáng giá, ngay cả khi bạn không nghĩ mình sẽ sử dụng chúng thường xuyên. Bạn có thể tùy chỉnh máy tính của mình tốt hơn để phù hợp với nhu cầu riêng, và ai biết được – bạn có thể khám phá ra niềm đam mê với việc code mà bạn chưa từng biết mình có. Rốt cuộc, viết code tự thân nó đã là một kênh sáng tạo, và việc tìm ra cách làm cho một thứ hoạt động theo ý muốn của bạn giống như giải một câu đố vậy. Hãy bắt đầu khám phá thế giới tự động hóa và lập trình cơ bản ngay hôm nay để làm chủ công nghệ và tối ưu hóa công việc hàng ngày của bạn!
