DLSS của Nvidia và FSR của AMD là hai công nghệ đã thay đổi hoàn toàn cục diện ngành game, dù là theo hướng tích cực hay tiêu cực. Gần đây, AMD đã giới thiệu FSR 4, một bản nâng cấp đáng kể so với FSR 3, mang đến thuật toán học máy mới giúp cải thiện chất lượng hình ảnh và hiệu suất đáng kể tùy theo từng tựa game. Mặc dù đây là tin tuyệt vời cho các thiết bị cầm tay và máy console vốn phải dựa vào các công nghệ này để đạt được trải nghiệm chơi game vượt xa khả năng phần cứng yếu hơn, nhưng nó cũng tiềm ẩn những hệ lụy không mấy tốt đẹp cho cộng đồng PC gaming.
So sánh chất lượng hình ảnh khi chơi game có và không có DLSS 4
1. Động lực tối ưu hóa game bị suy giảm
Với việc các card đồ họa “phổ thông” có quyền truy cập vào nhiều công nghệ tương tự như các mẫu flagship, các nhà phát triển game có ít động lực hơn để tối ưu hóa trò chơi của họ cho phần cứng cấp thấp. Chắc chắn, có nhiều nền tảng với các thông số kỹ thuật khác nhau, nhưng đối với thị trường PC nói riêng, DLSS và FSR gần như đã khiến cách tiếp cận này trở nên thừa thãi. Tại sao phải dành nguồn lực quý giá để tối ưu hóa trò chơi chạy trên nhiều cấu hình phần cứng hơn khi bạn có thể chỉ cần dựa vào các thuật toán để nâng cấp độ phân giải (upscale) và tạo khung hình (frame generation)?
Điều này không có nghĩa là các nhà phát triển lười biếng và tất cả các studio đều sẽ áp dụng cách tiếp cận này. Tuy nhiên, đây là một điểm đáng lưu ý khi nhiều game ra mắt với hàng loạt vấn đề, trong đó hiệu suất là một vấn đề lớn. Ngay cả một chiếc card như RTX 5090 cũng sẽ gặp khó khăn khi chạy một số game ở cài đặt đồ họa cao 4K mà không có sự trợ giúp của DLSS. Điều tương tự cũng xảy ra với Radeon RX 7900 XTX và RX 9070 XT của AMD. Một số game còn “ngốn” GPU đến mức khó tin, điển hình như Black Myth: Wukong. Thử xem bạn có thể đạt được tốc độ khung hình ổn định trên 60 FPS mà không cần DLSS hoặc FSR, ngay cả khi đã tắt Ray Tracing.
2. Nguy cơ lạm dụng FSR/DLSS trong chiến lược Marketing GPU
Mặc dù AMD đã tập trung vào hiệu năng rasterization trong các buổi ra mắt RDNA 4, RX 9070 và RX 9070 XT, FSR 4 vẫn chiếm một phần lớn trong các tiêu đề. Đây là một công cụ tuyệt vời để tăng FPS từ các tựa game được hỗ trợ, nhưng đây không phải là thứ chúng ta nên phụ thuộc vào trong tương lai. Các số liệu hiệu suất được thổi phồng này không nên được sử dụng để bán card đồ họa. Thay vào đó, hiệu suất rasterization mới là thước đo chính xác để so sánh rõ ràng giữa các GPU thuộc mọi thương hiệu và phân khúc. Với DLSS, bạn hoàn toàn có thể thấy một chiếc RTX 5070 “đánh bại” một chiếc RTX 5090 nếu chiếc sau có mọi thứ tắt hết.
Chưa kể đến việc Nvidia đã “đánh lừa” game thủ với dữ liệu DLSS và RTX 5070, hứa hẹn hiệu suất ngang RTX 4090 với giá dưới 600 USD. Nói tóm lại, GPU này có thể đạt được mức FPS mà RTX 4090 đã đạt được, nhưng điều này không đúng trên diện rộng và hoàn toàn phụ thuộc vào việc DLSS cùng các công nghệ khác được bật. Điều này hoàn toàn khác với việc RTX 5070 tốt như RTX 4090 về hiệu suất thuần túy và có thể dễ dàng bị người tiêu dùng hiểu sai.
3. Chất lượng FSR 4 vẫn chưa thể sánh bằng trải nghiệm Native
AMD từng ở thế yếu với FSR 3 và các phiên bản công nghệ trước đó. Nvidia tiếp tục giữ vững vị thế dẫn đầu thoải mái với DLSS và các tính năng khác, chủ yếu nhờ vào việc tập trung phát triển AI và tinh chỉnh hệ sinh thái công nghệ học máy của mình. AMD đang bắt kịp, và FSR 4 là một bước tiến vượt bậc, nhưng nó vẫn còn đứng sau Nvidia về hiệu suất và độ chân thực hình ảnh qua những thử nghiệm ban đầu mà tôi (và nhiều chuyên gia khác trong ngành) đã ghi nhận.
Ngay cả khi mọi cài đặt đều được bật và cấu hình cho chất lượng tối đa, các công nghệ này vẫn không thể đánh bại chất lượng hình ảnh native (gốc). Điều đó hoàn toàn chấp nhận được, nhưng chúng ta nên ghi nhớ điều này khi thảo luận về yêu cầu hệ thống của game và lượng “dư địa” hiệu suất bổ sung cần thiết để có trải nghiệm chơi game ổn định ở độ phân giải cao hơn. Các tựa game không hề nhỏ đi, và chúng ta không thấy sự cải thiện hiệu suất vượt bậc qua từng thế hệ, mặc dù RDNA 4 đã mang lại một số cải tiến đáng chú ý về Ray Tracing.
Hình ảnh cận cảnh quạt tản nhiệt trên card đồ họa Nvidia GeForce RTX 4080 Super FE, minh họa cho phần cứng GPU
4. Sự chậm lại trong cải tiến hiệu năng GPU thực tế
Phần tồi tệ nhất về việc DLSS và FSR ngày càng trở nên tốt hơn là thiếu đi những cải tiến hữu hình cho chính GPU. Mọi thứ đều xoay quanh AI và phần mềm, khiến những cải thiện về hiệu suất rasterization thực sự bị bỏ lại phía sau. Đây là điều không thể tránh khỏi khi chúng ta bắt đầu chạm đến giới hạn trong việc cải tiến GPU bên ngoài việc nhồi nhét nhiều hơn vào một gói nhỏ bé, nhưng nó cũng có nghĩa là AMD và Nvidia có thể tập trung vào việc cải thiện các công nghệ upscaling và tạo khung hình tương ứng của họ thay vì kiến trúc GPU.
Chúng ta đã thấy điều này với RTX 5070, đôi khi thậm chí còn bị đánh bại bởi dòng RTX 4070 thế hệ trước. Đối với nhiều người, đó không phải là một bản nâng cấp xứng đáng và điều này đã được chia sẻ trong vô số bài đánh giá. Chắc chắn, DLSS 4 và các công nghệ khác được hỗ trợ bởi RTX 5070 có mang lại lợi thế khi được bật, nhưng nếu không có công nghệ “ảo diệu” này, đây không phải là một bước nhảy vọt đáng kể. Điều này gây bất lợi cho game thủ vì nó khóa các nâng cấp hiệu suất đằng sau một chi phí nâng cấp khổng lồ.
FSR 4 quả thực ấn tượng, nhưng liệu có đáng giá?
Trước đây, FSR 3 đã khiến nhiều game thủ sở hữu GPU AMD thất vọng. Hiệu suất của nó không tốt và thường làm cho trò chơi trông tệ hơn nhiều so với hình ảnh native và DLSS của Nvidia. Điều này khiến phần cứng Radeon trở nên khó bán cho phân khúc game cao cấp ở độ phân giải 4K và khi bật Ray Tracing. Mọi thứ thay đổi khi AMD công bố FSR 4 sẽ sử dụng học máy, tương tự như DLSS, và được kết hợp với kiến trúc RDNA mới tập trung vào việc cải thiện hiệu suất Ray Tracing.
Sự xuất hiện của RX 9070 và RX 9070 XT là hai GPU xuất sắc cho chơi game 1440p và 4K, mặc dù một phần lớn thành công này là nhờ FSR 4. Công nghệ này sẽ cho phép AMD đẩy giới hạn của thế hệ card đồ họa hiện tại, nhưng nó sẽ đi kèm với một cái giá. Giống như Nvidia, AMD có nguy cơ khiến các nhà phát triển chuyển hướng nỗ lực khỏi việc tối ưu hóa, có thể gây hiểu lầm cho người dùng nếu không cẩn thận trong marketing, và cần tiếp tục tinh chỉnh FSR để làm cho nó gần như không thể nhận ra khi đang hoạt động. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về vấn đề này ở phần bình luận dưới đây!