Trong bối cảnh công nghệ phát triển không ngừng, việc các phần mềm cũ dần bị thay thế bởi những công cụ mới, hiệu quả hơn là điều tất yếu. Hai cái tên đình đám một thời trong bộ công cụ của Adobe là Adobe XD (công cụ thiết kế UX/UI) và Dreamweaver (công cụ phát triển web) đang dần mất đi vị thế của mình. Cụ thể, Adobe XD hiện chỉ còn ở chế độ bảo trì và không được phát triển thêm tính năng mới, trong khi Dreamweaver, dù từng là công cụ được ưa chuộng, cũng đã ngừng phát triển nhưng vẫn còn được Adobe hỗ trợ. Điều này đặt ra một câu hỏi lớn cho cộng đồng thiết kế và phát triển web: đâu là những lựa chọn thay thế xứng đáng để tiếp tục công việc và tối ưu hóa quy trình làm việc? May mắn thay, thị trường hiện nay có vô vàn công cụ vượt trội, cả về hiệu năng lẫn khả năng hỗ trợ cộng đồng, mang đến giải pháp tối ưu hơn cho nhu cầu thiết kế và phát triển web hiện đại.
1. Phoenix Code: Trình Soạn Thảo Code Thân Thiện
Kế thừa di sản từ Adobe Brackets
Phoenix Code là một cái tên nổi bật trong số các lựa chọn thay thế Adobe Dreamweaver. Nó chính là “người kế nhiệm” của Brackets – một trình soạn thảo văn bản mã nguồn mở từng được Adobe khởi xướng và phát triển bởi cộng đồng. Sau khi Brackets chuyển sang chế độ bảo trì, dự án Phoenix Code đã ra đời để tiếp quản và phát triển mạnh mẽ hơn.
Nếu bạn đang tìm kiếm một trình soạn thảo văn bản đơn giản nhưng hiệu quả, mang lại cảm giác dễ dàng khi viết code, Phoenix Code chính là lựa chọn hoàn hảo. Mục tiêu của nó là làm cho việc lập trình trở nên dễ dàng và thú vị như khi chơi game. Phoenix Code tương thích với tất cả các hệ điều hành phổ biến như Windows, macOS, Linux và thậm chí có thể truy cập thông qua trình duyệt web. Công cụ này cung cấp nhiều tính năng hữu ích như xem trước trực tiếp (live preview), chỉnh sửa nội tuyến (inline editing), hỗ trợ bộ tiền xử lý (preprocessor support), quản lý tiện ích mở rộng (extension management), tự động hoàn thành code (code completion) cùng khả năng xem trước màu sắc, gradient và hình ảnh ngay lập tức. Đây là một điểm cộng lớn giúp các nhà phát triển hình dung kết quả code của mình một cách nhanh chóng.
Giao diện Phoenix Code chạy trên macOS Sequoia, minh họa công cụ soạn thảo code thay thế Dreamweaver
Logo Phoenix Code, biểu tượng của trình chỉnh sửa văn bản mã nguồn mở
2. Pulsar Editor: Trình Chỉnh Sửa Văn Bản “Hyper-Hackable”
“Hậu duệ” của Atom và sự linh hoạt
Pulsar Editor, mặc dù không phải là một công cụ thay thế trực tiếp nhất cho Adobe Dreamweaver ở khía cạnh thiết kế đồ họa kéo thả, nhưng lại là một trong những ứng dụng mã nguồn mở và miễn phí tốt nhất dành cho việc soạn thảo code. Được mô tả là một trình soạn thảo văn bản “siêu tùy biến” (hyper-hackable), Pulsar ra đời sau khi Atom (một trình soạn thảo code phổ biến khác) ngừng hoạt động. Pulsar kế thừa và kết hợp những tinh hoa của nhiều trình soạn thảo văn bản xuất sắc khác, tạo nên một công cụ mạnh mẽ và linh hoạt.
Pulsar Editor có sẵn trên nhiều nền tảng bao gồm Mac, Windows, Linux, ChromeOS và BSD. Công cụ miễn phí này cho phép người dùng tùy chỉnh giao diện gọn gàng, tạo ra một môi trường làm việc không bị phân tâm. Một trong những ưu điểm lớn của Pulsar là khả năng hoạt động ngoại tuyến và không yêu cầu đăng ký, giúp mọi người dễ dàng sử dụng. Người dùng có thể tích hợp các add-on, plugin hoặc tiện ích mở rộng để nâng cao chức năng của công cụ, tương tự như việc thêm plugin vào PenPot để cải thiện thiết kế UX/UI. Với trình quản lý gói tích hợp sẵn và tính năng tự động hoàn thành thông minh, Pulsar Editor là một lựa chọn thay thế Dreamweaver đáng cân nhắc cho các nhà phát triển web.
Giao diện Pulsar Editor trên Macbook, hiển thị tính năng soạn thảo code linh hoạt
Logo Pulsar Editor, biểu tượng của phần mềm soạn thảo văn bản miễn phí và mã nguồn mở
3. Apache NetBeans: Môi Trường Phát Triển Toàn Diện (IDE)
Lựa chọn mạnh mẽ cho lập trình viên web
Apache NetBeans, thường được gọi đơn giản là NetBeans, là một môi trường phát triển tích hợp (IDE) mã nguồn mở dành cho các nhà phát triển phần mềm. NetBeans được coi là một công cụ thay thế Dreamweaver toàn diện và mạnh mẽ. Nó đặc biệt phù hợp để xây dựng các ứng dụng web, di động hoặc desktop với nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau như Java, JavaScript, HTML5 và nhiều ngôn ngữ khác.
So với các ứng dụng thiết kế web kéo thả đơn giản, NetBeans mạnh mẽ hơn nhiều. Đây là một IDE toàn diện, nhận biết và hỗ trợ tốt cho việc phát triển web. Nó là một lựa chọn tuyệt vời cho bất kỳ ai đang phát triển ứng dụng web hoặc viết code cho web, dù là vì sở thích cá nhân hay mục đích chuyên nghiệp. Với một bộ tính năng đầy đủ, NetBeans cung cấp mọi thứ mà một lập trình viên cần để tạo ra các sản phẩm web chất lượng cao, từ việc viết code, debug đến triển khai ứng dụng.
Giao diện Apache NetBeans trên Macbook, minh họa môi trường phát triển tích hợp (IDE) cho web
Logo Apache NetBeans, biểu tượng của IDE đa ngôn ngữ mạnh mẽ
4. Figma: Công Cụ Thiết Kế UX/UI Hàng Đầu
Đỉnh cao thiết kế giao diện thay thế Adobe XD
Mặc dù các nhà thiết kế và phát triển web đã sử dụng Adobe Photoshop trong một thời gian dài, nhưng Adobe XD và Dreamweaver đã từng là cầu nối quan trọng giữa thiết kế và phát triển. Tuy nhiên, chúng dường như không thể duy trì được sức hút đối với phần lớn các nhóm thiết kế và phát triển hiện đại. Trong bối cảnh đó, Figma đã vươn lên và chiếm lĩnh thị trường. Thậm chí, Adobe đã từng có ý định mua lại Figma vào năm 2022, mặc dù thương vụ này đã bị hủy bỏ vào cuối năm 2023. Figma vẫn duy trì vị thế là một công ty độc lập.
Figma hiện được đánh giá là công cụ thiết kế UX/UI tốt nhất trên thị trường. Đây là một công cụ độc quyền nhưng có phiên bản miễn phí rất mạnh mẽ, chỉ bị giới hạn về số lượng dự án và không hỗ trợ làm việc nhóm, chứ không hề giới hạn các công cụ mà người dùng có thể truy cập.
Bạn không cần phải là một chuyên gia thiết kế UX/UI để bắt đầu sử dụng Figma. Giao diện của nó rất dễ điều hướng và đủ tương đồng với Adobe XD để người dùng dễ dàng chuyển đổi, nhưng lại không có sự “phức tạp hóa” thường thấy của các sản phẩm Adobe. Việc chuyển đổi từ một công cụ đang dần “mất sức sống” như Adobe XD sang một nền tảng có tương lai tươi sáng và vững chắc như Figma là một quyết định sáng suốt cho bất kỳ nhà thiết kế nào.
Logo Figma, biểu tượng của công cụ thiết kế UX/UI hàng đầu thay thế Adobe XD
5. PenPot: Giải Pháp Thiết Kế & Phát Triển Mã Nguồn Mở
Tối ưu quy trình Hand-off giữa Designer và Developer
PenPot được đánh giá là một trong những lựa chọn thay thế mã nguồn mở tốt nhất cho Figma, nhưng nó còn tiến xa hơn trong quy trình bàn giao giữa thiết kế và phát triển (hand-off process). PenPot được xây dựng để các nhà thiết kế và nhà phát triển có thể làm việc cùng nhau trong một công cụ duy nhất, tạo ra một giải pháp hoạt động hiệu quả như sự kết hợp của cả Adobe XD và Dreamweaver.
PenPot cung cấp các công cụ mã nguồn mở tuyệt vời và có cả tùy chọn tự host (self-hosting), cho phép bạn tự xây dựng và vận hành PenPot trên máy chủ riêng của mình, hoặc sử dụng dịch vụ lưu trữ của chính PenPot. Nó có nhiều công cụ tương tự như Figma, nhưng nổi bật hơn ở khả năng bàn giao code khi chuyển dự án web từ đội ngũ thiết kế sang đội ngũ phát triển. Điều này giúp tối ưu hóa quy trình làm việc và giảm thiểu sai sót.
Bạn có thể truy cập PenPot miễn phí, hoặc đăng ký gói trả phí để nhận thêm hỗ trợ. Tuy nhiên, việc trả phí không mang lại các tính năng chính bổ sung mà chủ yếu là cách để bạn hỗ trợ dự án mã nguồn mở này. PenPot là một lựa chọn tuyệt vời cho những ai muốn một công cụ mạnh mẽ, linh hoạt và tối ưu cho quy trình làm việc nhóm.
Logo PenPot, biểu tượng của công cụ thiết kế và phát triển mã nguồn mở
Đừng để ước mơ thiết kế và phát triển web của bạn “chết” cùng Adobe
Mặc dù Adobe XD và Dreamweaver từng là sự kết hợp tuyệt vời trong bộ Adobe Creative Cloud, nhưng chúng đang dần phai nhạt theo thời gian. Thị trường hiện nay đã có vô số công cụ xuất sắc khác dành cho các nhà phát triển và nhà thiết kế web, với sự hỗ trợ cộng đồng tốt hơn và tính năng vượt trội. Dù bạn lựa chọn các công cụ độc quyền như Figma hay tìm kiếm những giải pháp mã nguồn mở như PenPot cho thiết kế hoặc NetBeans, Phoenix Code, Pulsar Editor cho phát triển, các lựa chọn đều rất đa dạng và dễ tiếp cận. Adobe không còn là chìa khóa duy nhất cho mọi thứ, và với những công cụ đang dần lỗi thời, việc tìm kiếm những giải pháp thay thế tốt hơn là điều cần thiết để bạn luôn bắt kịp với xu hướng và đạt hiệu quả cao trong công việc. Hãy khám phá và tìm cho mình công cụ phù hợp nhất để hiện thực hóa những ý tưởng thiết kế và lập trình của bạn!
